Zastanawiasz się, czy warto montować rekuperator na strychu? To rozwiązanie często pojawia się przy nowych budynkach, ale nie zawsze jest oczywiste. W tym wpisie pokazujemy, czy rekuperator może być na strychu w praktyce – kiedy ma to sens, a kiedy lepiej szukać innego miejsca. Konkretne plusy, minusy i porady techniczne – bez zbędnej teorii.
Czy rekuperator może być na strychu w domu jednorodzinnym?
Tak – może. I często właśnie tam się go montuje, szczególnie w nowych budynkach jednorodzinnych. Strych daje sporo przestrzeni na prowadzenie kanałów, a sama centrala wentylacyjna nie zajmuje wtedy miejsca w kotłowni czy pomieszczeniu gospodarczym. Dobrze, jeśli strych ma przynajmniej częściową wysokość użytkową i jest łatwo dostępny.
Ważne, by poddasze spełniało kilka warunków: stabilna temperatura, możliwość odprowadzenia skroplin i zapewniony dostęp serwisowy. Niektóre centrale potrzebują przestrzeni roboczej dookoła, więc nie wystarczy tylko „gdzieś ją upchnąć”. Trzeba to zaplanować sensownie.
Czy montaż na strychu to rozwiązanie dla każdego?
Nie zawsze. Jeśli strych jest bardzo niski, nieocieplony i trudno dostępny – lepiej rozważyć inne miejsce. W takich warunkach może pojawić się problem z wilgocią, wychłodzeniem centrali albo z brakiem miejsca na poprawne poprowadzenie kanałów.
Z drugiej strony, gdy strych jest dobrze zaizolowany i mamy do niego wygodny dostęp (np. składane schody, klapa, oświetlenie), to montaż właśnie tam może być bardzo praktycznym rozwiązaniem. Szczególnie gdy chcemy uniknąć hałasu w pomieszczeniach użytkowych.
Jak poprawnie przygotować strych pod instalację rekuperatora?
Najważniejsze to zadbać o warunki temperaturowe i dostęp serwisowy. Jeśli poddasze nie jest ogrzewane, centrala powinna być dobrze zaizolowana – zarówno sama obudowa, jak i kanały wlotowe/wylotowe. Trzeba przewidzieć odpływ skroplin (grawitacyjnie lub pompą), zabezpieczenie przed mrozem, stabilne podłoże i miejsce na serwis. Jeśli nie ma tam światła ani dojścia, warto to zorganizować jeszcze przed montażem.
Czy rekuperator może być na strychu bez ogrzewania?
Teoretycznie tak, ale niesie to za sobą pewne ryzyko. Gdy temperatura na poddaszu spada poniżej zera, może dojść do zamarzania kondensatu lub oblodzenia wymiennika. Producenci dopuszczają montaż w takich warunkach, o ile spełnione są warunki zabezpieczenia – np. odpowiednia izolacja, skrzynka ochronna, dodatkowe grzałki.
W praktyce – im stabilniejsza temperatura, tym bezpieczniejsza i bardziej efektywna praca systemu. Rekuperator na zimnym strychu będzie działać, ale może nie osiągać pełnej sprawności odzysku ciepła.
Czy strych to dobre miejsce, jeśli zależy Ci na cichym działaniu systemu?
Tak – pod jednym warunkiem: dobrze zaprojektowana instalacja. Umiejscowienie rekuperatora na strychu naturalnie tłumi hałas w porównaniu do montażu w pomieszczeniu użytkowym. Dodatkowo, odległość od sypialni czy salonu zmniejsza ryzyko przenoszenia drgań i szumów.
Trzeba jednak pamiętać, że to nie miejsce decyduje o akustyce, tylko sposób montażu. Jeśli kanały są źle podwieszone, nie ma tłumików, a centrala została położona bezpośrednio na drewnianym stropie – to nawet na strychu będzie ją słychać. Dobre wygłuszenie i elastyczne podłączenia to podstawa.
Jak prowadzić kanały wentylacyjne, gdy centrala znajduje się na poddaszu?
Najlepiej możliwie prosto i krótko. Strych daje dużą swobodę w rozplanowaniu kanałów nawiewnych i wyciągowych, ale łatwo tu o błąd: zbyt długie odcinki, za dużo kolanek, skrzynki rozdzielcze z dala od pomieszczeń. To wszystko obniża sprawność systemu i zwiększa straty ciśnienia.
Warto prowadzić kanały po podłodze lub w warstwie izolacji, z dostępem do rewizji. Unikać przecinania się z innymi instalacjami (np. PV, instalacja alarmowa) i zostawić miejsce na ewentualne serwisowanie rozdzielaczy. Im bardziej przemyślana trasa, tym mniej problemów w przyszłości.
Czy rekuperator może być na strychu, jeśli dach jest nisko ocieplony?
Tak, ale tylko jeśli zostanie odpowiednio zabezpieczony. Niska warstwa izolacji na dachu oznacza większe wahania temperatury – latem może być tam bardzo gorąco, zimą skrajnie zimno. To wpływa nie tylko na efektywność, ale też żywotność elektroniki w centrali.
W takich przypadkach konieczne jest wykonanie dodatkowej izolacji wokół samego urządzenia i kanałów. Dobrze sprawdzają się skrzynki izolacyjne lub montaż rekuperatora w „kieszeni” z płyt izolacyjnych, które stabilizują warunki wokół centrali. Bez tego wzrasta ryzyko awarii i strat ciepła.
